عـزت نــفس و اعــتماد بنفس بنیادی ترین بخش شخصیت یـک فرد می بـاشـد که در تمام جوانب زندگی فرد خود را به نـحـوی متـظـاهــر می سازد. اعتماد بنفس سالم و بالا یکضرورت حـیـاتی و مـطـلق بـــرای هر فردی میباشد. اعتماد بنفس را میتوان چنین تعریف کرد:
* باور و اعتقادی که فرد نسبت به خود دارا میباشد.* شناخت ارزش و اهمیت خویش-داشتن اعتماد و رضایت از خویش.
* توانایی برخورد و کنارآمدن با چالشهای اساسی زندگی.
* تـوانـایـــی ارزیابی درست و دقیق خویش-پذیرش خویش و ارزش نهادن به خود بدون هیچگونه قید و شرطی.
* توانایی شناخت و پذیرش نقاط ضعف و قـوت و محدودیتهای خویش.
افرادی که از اعتماد بنفس پایینی برخوردار میباشند دارای خصوصیات زیر هستند:
* مرتبا خودشان را مورد انتقاد و سرزنش قرار میدهند.
* هنگام صحبت کردن در چشمان فرد مقابل خود هنگام نگاه نمیکنند. با سر پایین و قدمهای آهسته قدم بر میدارند.
* در پذیرش تعریف و تمجیدها و تعارفاتی که به آنان میشود مشکل دارند (تصور میکنند سزاوار آنها نبوده و یا دیگران در صدد تمسخر آنها میباشند).
* معمولا احساس میکنند قربانی رفتار دیگران هستند.
* احساس تنهایی میکنند حتی زمانی که در یک جمع قرار دارند.
* در درون خود احساس خلاء و پوچی میکنند.
* احساس میکنند با دیگران تفاوت دارند.
* احساس افسردگی، گناه و شرمساری دارند.
* نسبت به تواناییهای خود برای رسیدن به موفقیت تردید دارند. عدم خودباوری.
* از موقعیتهای نو و جدید می هراسند.
* از شکست وموفقیت می هراسند.
* مرتبا سعی در راضی نگاهداشتن دیگران دارند.
* دچار هراس اجتماعی میباشند.
* قادر به مدیریت زمان خود نمیباشند.
* عادت به پشت گوش انداختن کارها دارند.
* در مقابل انتقاد، اظهار نظر و سرزنشهای دیگران (خواه واقعی، خواه واهی) بسیار آسیب پذیر میباشند.
* از ابراز عقاید و احساسات خود خودداری میکنند زیرا از چگونگی واکنش دیگران هراس دارند.
* خود را درگیر مواد مخدر و یا روابط مخرب میکنند.
* از تعیین یک هدف مشخص و پیروی از آن عاجز میباشند.
* قادر به بیان خواسته ها و نیازهای خویش نمیباشند.
* معمولا عصبانی و پرخاش گر میباشند.
* ارزیابی غیر واقعی از خود دارند.
* تحمل عیب و کاستی را نداشته و کمالگرا میباشند.
* احساس خوب آنها وابسته به عوامل خارجی اعم از وقایع روزانه و یا نوع رفتار دیگران با آنها دارد.
* وابستگی هیجانی دارند: برای دستیابی به یک احساس خوشایند به دنیای خارج خود وابسته میباشند. مانند:
وابستگی به مواد: مانند غذا، داروها، الکل مواد مخدر به منظور پر کردن خلاء درونی خود و تسکین دردهایشان.
وابستگی به رفتارها: مانند خرج کردن پول، قمار بازی و تماشای تلویزیون. به منظور پر کردن خلاء درونی و تسکین دردهایشان.
وابستگی به مال: برای تعیین میزان ارزش و شایستگی خود به پول و مال وابسته هستند.
وابستگی عاطفی : برای داشتن حس ارزشمندی، شایستگی و امنیت به توجه، پذیرش و تائید فرد دیگری (معشوق خود) وابسته میباشند.
وابستگی به سکس : برای پر کردن خلاء درونی به سکس پناه میبرند.
اعتماد بنفس واقعی
اعتماد بنفس حقیقی یک حس درونی می باشد بدون وابستگی به جهان خارج، رویدادها، موفقیتها، شکستها و افراد دیگر. اما عزت نفس و اعتماد بنفس واقعی بسیار نادر و نایاب میباشد زیرا اغلب اعتماد بنفسها کاذب و نقابی برای پنهان سازی اعتماد بنفس پایین میباشد. اعتماد بنفسهای غیر واقعی را میتوان در موارد زیر یافت:
*اعتماد بنفسهای کاذب: اینگونه اعتماد بنفسها وابسته و زود گذر میباشند.مانند اعتماد بنفسهایی که به جهت ثروت،شهرت،محبوبیت،به تن داشتن لباسهای فاخر،قدرت و زیبایی ظاهر در افراد نمود می یابند که همگی کاذب بوده و ارتباطی به ماهیت واقعی فرد ندارند.
* گستاخی: معمولا مردم افراد پر رو و گستاخ را با افراد با اعتماد بنفس بالا اشتباه میگیرند.اما پررویی نیز یک نوع نقاب برای استتار بی کفایتی و اعتماد بنفس پایین میباشد.
* متظاهرها: اینگونه افراد خود را با اعتماد بنفس، شاد، موفق و شکست ناپذیر نشان میدهند. اما از درون احساس پوچی و خلاء کرده و از شکست بسیار هراسانند.

یوگا فرایند کشف خود شناسی را در پی دارد .و علاوه بر فوایدی که برای افراد دارد برای جامعه نیز می تواند مفید باشد .در واقع نمی توان گفت یوگا فقط یک ورزش بدنی است چون پژو هشهای علمی ثابت می کند که یوگا نه تنها بر جسم انسان تا ثیر می گزارد بلکه در تنظیم نیروی پرانیک یا انرژی حیاتی و جریان آن و همچنین بر ضمیر انسان نیزموثر می باشد .
یوگا علم حیرت انگیزی است که تفکر- استدلال و منطق را در سطح عالی به انسان هدیه می کند .
یوگا به معنی اتحاد است و منظور از یوگا اتحاد و یگانگی با وجود درونی است .
برای رسیدن به این اتحاد تعداد حالات و وضعیت هایی وجود دارد که آسانا نامیده می شود . که با حرکات یا تمرینات ژیمناستیک نرمشها و بدن سازی نباید اشتباه گرفت .
مفهوم و معنای یوگا ( اتحاد و یگانگی ) با وجود درونی است که با رفع دو گانگی فکر و ماده و نیل به یک واقعیت متعالی در درون عملی می شود .
آسانا به معنی قرار گرفتن در وضعیت و حالتی که در آن میتوان رو حاً و جسماً خو نسرد و راحت بود و در آرامش کامل قرار گرفت .
برنامه آموزشی یوگکا به گونه ای طرح ریزی شده که به توسعه بافت شخصیت منتهی می شود .
آسانا به علت گششهای عضلانی و ماساژ اعضا و غدد داخلی و ایجاد هماهنگی بین اعضاء بدن و سیستم اعصاب برای ایجاد سلامتی ورفع بیماری ها بسیار موثر بوده وبه تمرین کننده سلامتی اعطا می کند و بطور خارق العاده ای در تسکین و بهبود بسیاری از بیماریها و حتی بیماریهای غیر قابل علاج مفید واقع میشود . ومیتواند درد را از بین ببرد یا قابل تحمل نماید .
هدف از تمرین آساناها ی یوگا = توسعه شخصیت ،روانی و روحی است .
هدف از تمرینهای ورزشی = حفظ سلامت وکسب قدرت بدنی از طریق تقویت جسم وعضلات واستوخوانهاست . تمرینات جسمی علاوه بر سرعت حرکت نیازمند تنفس زیاد است که کار قلب وسیستم تنفسی را زیاد میکند ودر نتیجه خستگی وکم شدن انرژی حیاتی را موجب می شود .ورزشکاران جوان در حین تمرینات ورزشی خود را سالم احساس می کنند اما با رشد تدریجی بدن زمان اعضای بدن به علت کهولت کارایی خود را نسبت به وظایفی که دارند از دست می دهند . آنگاه دچار مشکلات تنفسی یا بیماری های روماتیسمی می شوند و این بدان دلیل است که بیشتر از حد معمول از محلهای ارتباط و اتصال استخوانها با هم استفاده شدهاست .وعضلات نیز بیش از حد رشد کرده اند از اینرو سختی و استحکام خود را از دست داده اند وشل شده اند. این تغییر باعث میشود که بافت عضلانی به چربی مبدل گردد . اگر بمدت کوتاهی تمرینات ورزشی و بدن سلزی قطع شود چربی زیادی در عضلات جمع می شود .
ورزش های سنگین برا همه افراد میسر نیست اما آساناهای یوگا برای همه سنین امکان پذیر است .
1- آساناهای یوگا جامع ترند و بتدریج با وانهادگی و تمرکز انجام می شوند که سیستم درونی و بیرونی را تحت تاثیر قرار می دهد از این رو سیستم اعصاب. غدد داخلی و اعضای درونی و یرونی تشویق می شوند که بطور صحیح عمل کنند ضمناً آساناها اثر فیزیکی روانی دارند و در بهبود ناتواناییها موثر بوده و فاقد محدودیتها برای افراد تندرست یا ناسالم . جوان یا پیر می توانند این تمرینها را انجام دهند .
2- هورمونهای مختلف در سطح بدن متناسب ترشح می شوند و سلامتی بدن را تامین میکنند . با ایجا د سلامتی علاقه به حیات و ادامه زندگی افزایش می یابد .
3- از طریق انجام تمرین های منظم یوگا – عضلات – استخوانها – دستگاه تنفسی – دستگاه دفعی – گردش خون هماهنگ می شوند واین تمرینها به بدن قابلیت انعطاف میدهد و انسان را در تطابق با تغییرات محیط توانا میکند وبا تحریکات ترشحات دستگاه گوارش جذب و دفع نظم ایجاد می کند که اث مستقیمی به ایجاد تعادل در اعصاب سمپاتیک وپارا سمپاتیک دارد . خلاصه آنکه تمرینات یوگا بدن رادر حالت تعادل و خوب نگه می دارد و بدن نا سالم را بسوی سلامت هدایت می کند .
4- تمرینات یوگا مشابه داروست که متناسب با توانایی ،ظرفیت وحساسیت بدن انسان تجویز می شود . همانگونه که نسبت مصرف دارو باید رعایت شود تا منجر به نتیجه گردد تمرینات نیز باید زیر نظر استاد و به مقدار مشخص انجام شوند . والا نتایج حاصله رضایت بخش نخواهد بود .
آشتانگا یوگا = یوگای انضبات جسم وفکر – ارتباط روح و جسم ( جسم از طریق آساناها و تغذیه پرورش پیدا می کند . ذهن از طریق مدیتیشن و شاواسانا )
جسم از طریق هاتا وگا – ذهن از طیق راجا یوگا .
اتا یوگا : شخص را قادر می سازد بوسیله تمریناتی بر مقاومت طبیعی خود افزوده وسلامتی را در حیطه جسم ذهن تجربه کند وبر واکنشهای عصبی غیر ارادی خود کنترل و تسلط داشته باشد .
راجا یوگا : با این روش به کنترل و انظباط ذهن دست می یابیم .با انجام این تمرینها مهارتهای ذهنی افزایش پیدا کرده . میزان دقت . تمرکز. اراده . اراده و حافظه و سایر توا نایهای ذهنی تقویت می شود .

سلامتی چیزی بیش از بیمار نبودن است :
چینی ها معتقدند سلامتی ترکیبی از سلامت روح . ذهن و جسم می باشد و سلامت کامل با تعادل این سه سیستم امکان پذیر است . آنان معتقدند تعادل بسیار حیا طی و مهم است و هر عضوی با اعضا ء مر تبط دیگر باید در حال تعادل باشد تا انرژی مثبت در همه بدن ایجاد شود و سلامت کامل برقرار شودبر تن داشته باشید .